Written by 
Nhật thực là một hiện tượng của thiên nhiên, trông rất ngoạn mục vì Mặt trăng và Mặt trời xuất hiện gần như cùng một kích thước. Trong thực tế mặt trời rất xa mặt trăng, nhưng Mặt trời lớn hơn nhiều. Mặt trăng quay quanh Trái đất mỗi tháng một lần, và nhật thực xảy ra nếu nó nằm trong vòng chính xác với Trái đất và Mặt trời. Nhật thực xảy ra khi mặt trăng là giữa Trái Đất và Mặt Trời.
Có ít nhất hai nhật thực của mặt trời và ít nhất hai nguyệt thực của mặt trăng mỗi năm. Năm 1935 có nhật thực một phần và một hình khuyên trung bình. Có một nhật thực toàn phần có thể nhìn thấy một nơi nào đó về sau mỗi 18 tháng. Tuy nhiên, từ bất kỳ vị trí nào trên trái đất, tổng số nhật thực diễn ra trung bình chỉ một lần trong hàng trăm năm.
Quỹ đạo của Trái Đất quanh Mặt Trời và quỹ đạo của Mặt Trăng quanh Trái Đất đều là hình ellipse nên khoảng cách giữa các thiên thể không phải là cố định mà có sự thay đổi.
Về cơ bản, khoảng cách từ Mặt Trời tới Trái Đất gấp khoảng 400 lần giữa Trái Đất với Mặt Trăng và đường kính của Mặt Trời cũng lớn hơn đường kính của Mặt Trăng với tỷ lệ tương tự. Sự trùng hợp ngẫu nhiên này dẫn tới việc trong những lần nhật thực toàn phần, Mặt Trăng có thể che vừa khít Mặt Trời.
Tuy vậy, có những trường hợp nhật thực xảy ra khi Trái Đất đang nằm ở những điểm gần Mặt Trời và Mặt Trăng thì lại nằm ở điểm xa Trái Đất trên quỹ đạo. Lúc này Mặt Trăng không thể che hết Mặt Trời mà để lại một phần rìa sáng có dạng như một chiếc nhẫn, gọi là nhật thực hình khuyên.
Có bốn kiểu nhật thực:
- Nhật thực toàn phần xảy ra khi bóng tối của mặt trăng hoàn toàn che khuất ánh sáng mạnh mẽ của mặt trời, cho phép năng lượng mặt trời vầng hào quang mờ nhạt hơn nhiều để được nhìn thấy.
- Nhật thực hình khuyên xảy ra khi Mặt trời và Mặt trăng là chính xác trong vòng, nhưng kích thước của mặt trăng nhỏ hơn của mặt trời. Do đó mặt trời xuất hiện như một chiếc nhẫn rất tươi sáng, hoặc vành , xung quanh của mặt trăng.
- Nhật thực lai (còn gọi là hình khuyên / nhật thực toàn phần ) thay đổi giữa một nhật thực toàn phần, hình khuyên. Tại một số điểm trên bề mặt của Trái Đất, nó xuất hiện như là một nhật thực toàn phần, trong khi ở các điểm khác xuất hiện như hình khuyên. Nhật thực lai là tương đối hiếm.
- Nhật thực một phần xảy ra khi Mặt trời và Mặt trăng là không chính xác trong vòng và mặt trăng chỉ che khuất một phần mặt trời. Hiện tượng này thường có thể được nhìn thấy từ một phần lớn của Trái Đất bên ngoài đường đi của nhật thực hình khuyên hoặc tổng số.
Năm nay theo NASA, thời gian nhật thực hình khuyên diễn ra từ khoảng 4h12′ và kết thúc vào khoảng 6h13′ sáng 21/5 theo giờ Việt Nam. Nhật thực hình khuyên cũng sẽ được nhìn thấy từ phía đông châu Á và Thái Bình Dương phía bắc. Nó bắt đầu ở châu Á và kết thúc tại Mỹ. Hiện tượng nhật thực hình khuyên sắp diễn ra chỉ có rất ít khu vực trên thế giới có thể quan sát được. Các khu vực đất liền có thể quan sát hiện tượng này bao gồm một phần phía Tây nước Mỹ và một phần Đông Á.
Theo Fred Espenak, một chuyên gia lâu năm về nhật thực đă cộng tác với Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), đây sẽ là lần đầu tiên trong 18 năm qua, hiện tượng nhật thực có thể trông thấy rõ từ Mỹ.
“Điều bất thường về hiện tượng nhật thực lần này là nó đi qua phía Tây Mỹ” – ông nói – “Người ta luôn nghĩ nhật thực là hiện tượng đặc biệt hiếm, thực tế nó mỗi năm đều có 2 lần nhật thực. Nhưng mỗi năm, hiện tượng nhật thực hình khuyên chỉ có thể được trông thấy ở một phần nhỏ trên bề mặt Trái Đất.”
Đường đi của hiện tượng nhật thực hình khuyên sẽ trải rộng trên một khu vực có chiều rộng từ 240-300km, băng qua Đông, Bắc Thái Bình Dương và Tây Mỹ. Hiện tượng nhật thực sẽ bắt đầu vào lúc mặt trời mọc ở Nam Trung Quốc vào lúc 22 giờ 06 phút giờ GMT ngày Chủ Nhật, tức vào sớm thứ Hai giờ địa phương, và sẽ nhanh chóng di chuyển sang hướng đông tới bờ biển phía Nam Nhật Bản.
Ngày và giờ các nơi nhìn thấy nhật thưc hình khuyên:
20 May 4:47 pm in Los Angeles
20 May 7:47 pm in New York
21 May 0:47 am in London
21 May 5:17 am in Delhi
21 May 9:47 am in Sydney
Video lấy từ NASA website: http://www.nasa.gov/multimedia/videogallery/index.html?media_id=143918651
Cách quan sát nhật thực an toàn
Đối với quan sát trực tiếp: không sử dụng các phim lọc sáng không dùng cho mục đích thiên văn như phim X-quang, băng video, kính hơ khói, giấy gói quà…để quan sát, vì các loại này có thể lọc được ánh sáng nhưng có thể không lọc được những tia hồng ngoại và tử ngoại, sẽ làm tổn thương mắt của bạn (theo tài liệu của NASA).
Tuyệt đối không quan sát qua kính thiên văn, ống nhòm nếu không được gắn phim lọc mặt trời chuyên dụng. Tuyệt đối không được sử dụng các loại kính râm để quan sát nhật thực. Bạn nên chắc chắn rằng bạn đang bảo vệ đôi mắt của bạn và không bao giờ nhìn trực tiếp vào mặt trời mà không cần bảo vệ thích hợp.
Điều này là bởi vì mặt trời phát ra cường độ bức xạ hồng ngoại và tia cực tím (UV). Cũng như bức xạ UV gây cháy nắng cho da, nó cũng có thể làm hỏng võng mạc trong mắt, nhưng nhanh hơn nhiều so da cháy.
Đôi mắt của chúng ta có thể bị tổn thương vĩnh viễn nếu nó tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp thậm chí chỉ cần một vài giây. Chúng ta nên đeo kính bảo vệ mắt để quan sát nhật thực một cách an toàn.
Sưu tầm từ các nguồn trên mạng.
* Trang này được xem 2010 lần
Trả lời