
Thầy Hải (chụp ở Cái Bè năm 2013)
.
Lúc còn dậy học ở CAO THẮNG, nhiều học sinh thường hỏi tôi: Thầy ơi, sao thầy hay ngồi đánh cờ ở vỉa hè đường CÔNG LÝ vậy thầy? Tôi mỉm cười khẽ nói: Bí mật. Nhưng hôm nay tôi sẽ bật mí ở bài viết này.
Dân chơi cờ thường gọi ngắn gọn là SÒNG CỜ CÔNG LÝ. Tuy chỉ là một vỉa hè nằm giữa đường NGUYỄN CÔNG TRỨ và HÀM NGHI, nhưng đây chính là nơi NGOẠ HỔ – TÀNG LONG đối với người chơi cờ ở Saigon. Thật vậy, các cao thủ cờ tướng ở khắp mọi miền đất nước đều qui tụ về đây để so tài cao thấp và đánh dộ, từ vài trăm cho đến vài cây vàng. Người chơi cờ ở đây thuộc mọi thành phần trong xã hội: học sinh, sinh viên, thợ hớt tóc, kỹ sư, bác sĩ, thầy giáo, và có cả thầy chùa….. Ôi thôi đủ hết mọi thành phần trên đời.
Nhưng khi ngồi vào bàn cờ thì KHÔNG CẦN BIẾT ANH LÀ AI, KHÔNG CẦN BIẾT ANH TỪ ĐÂU, mà trong mắt trong đâu chỉ còn là XE-PHÁO-MÃ.
Khi muốn đánh cờ ở đây thì có người đưa ghế ngồi và bàn cờ, đánh cờ xong thì TIP cho ông ta. Chính tại nơi đây tôi đã được xem nhiều trận cờ LONG TRỜI-LỞ ĐẤT (độ lớn tiền), được biết thêm nhiều nước cờ huyền bí và tuyệt diệu.
Now I think you already know why I like playing chinese chess on the pavement of CÔNG LÝ STREET.
Bài 1: Làm sao thắng cờ đối thủ (how to win a chess opponent)
Khi chơi cờ, chiếu bí đối thủ là một niềm vui khó tả, và muốn thắng một ván cờ, bản thân mình phải có “võ công” và phải qua nhiều khổ luyện. Dưới đây là những điều phải luyện:
1- Luyện KHAI Cuộc
2- Luyện TRUNG Cuộc
3- Luyện TÀN Cuộc
4- Phải đi “giang hồ” để giao đấu, để cọ xát, để rút kinh nghiệm.
5- Phải có thể lực tốt và tâm lý ổn định đối diện địch thủ.
Luyện cho tốt các điều trên, bảo đảm chỉ có hoà hoặc thắng.
Bài 2: Luyện KHAI CUỘC như thế nào?
Khi ngồi vào bàn cờ, những nước đi đầu tiên của hai đấu thủ được gọi là KHAI CUỘC (khoảng 5 đến 6 nước). Trong đá banh, hai đội banh bố trí các cầu thủ thành ĐỘI HÌNH. Trong cờ tướng, hai kỳ thủ cũng dàn quân theo đội hình và được gọi là THẾ TRẬN. Có điều khác là THẾ TRẬN của người đi sau (đi HẬU) phải biến hoá theo
THẾ TRẬN của người đi trước (đi TIÊN), nếu biến hoá không thích hợp sẽ bị thất thế rồi dẫn đến thua cờ. Sau đây là các khai cuôc phổ biến:
KHAI CUỘC 1: Bên đi TIÊN vào PHÁO ĐẦU (bình pháo 3 nấc vào đường giữa).
Khi này bên đi HẬU có thể dàn quân theo một trong các thế trận sau:
thế trận BÌNH PHONG MÃ – PHẢN CÔNG MÃ – ĐƠN ĐỀ MÃ – CHUYỂN GIÁC MÃ
hay MÃ QUÌ – THUẬN PHÁO – NGHỊCH PHÁO – BÁNN ĐỒ NGHỊCH PHÁO – QUI BỐI PHÁO – UYÊN ƯƠNG PHÁO – THIÊN PHONG PHÁO.
Đó là các tên do người Trung Quốc đặt ra và đã viết thành sách, chỉ riêng thế trận BÌNH PHONG MÃ cũng có trên 10 cuốn sách.
KHAI CUỘC 2: Bên di TIÊN dùng LIỄM PHÁO (bình pháo vào 1 nấc).
KHAI CUỘC 3: Bên đi TIÊN dùng SĨ GIÁC PHÁO (bình pháo vào 2 nấc).
KHAI CUỘC 4: Bên đi TIÊN dùng QUÁ CUNG PHÁO (bình pháo vào 4 nấc).
KHAI CUỘC 5: Bên đi TIÊN dùng KIM CÂU PHÁO (bình pháo vào 5 nấc).
KHAI CUỘC 6: Bên đi TIÊN dùng TIÊN NHÂN CHỈ LỘ (tấn chốt 2 hoặc 4 một nấc).
KHAI CUỘC 7: Bên đi TIÊN dùng KHỞI MÃ CUỘC (tân mã lên). Lại có khi dùng “QUÁI CHIÊU” là bẹt mã vào góc.
KHAI CUỘC 8: Bên đi TIÊN dùng PHI TƯỢNG CUỘC (gác tượng lên giữa).
Tổng cộng khoảng 18 THẾ TRẬN mà tôi gọi là THẬP BÁT LA HÁN KỲ TRẬN. Ai ngiên cứu kỹ, khổ luyện kỹ và nhớ kỹ sẽ có “VÕ CÔNG” và khi ngồi vào bàn cờ sẽ nắm nhiều phần thắng.
Có một cao thủ cờ tướng tâm sự: “Tôi đã bỏ ra 2 năm để chuyên về thế trận THUẬN PHÁO thế mà vẫn nắm chưa hết”.
Đúng là phải:
HỌC – HỌC NỮA – HỌC MÃI – rồi HỌC MÁU (vì học quá sẽ ho lao rồi ho ra máu)
Bài 3: Luyện TRUNG CUỘC như thế nào?

Trần Đình Thuỷ

Phạm Tấn Hoà
Sau vài nước cờ của khai cuộc, tiếp theo là trung cuộc, hai kỳ thủ bắt đầu đưa quân cờ qua sông để tìm cách chiếu bí đối phương. Tôi lấy thí dụ về ván cờ chung kết của giải VÔ ĐỊCH CỜ TƯỚNG SAIGON năm 1971. Ván này người đi tiên là TRẦN ĐÌNH THỦY (là đệ nhất cao thủ của phe Chợ Lớn, có biệt danh là HỎA TIỄN PHÁO TRẦN ĐÌNH GIÁO CHỦ, sinh năm 1938, tuổi DẦN), người đi hậu là PHẠM TẤN HÒA (là đệ nhất cao thủ của phe người VIỆT, có biệt danh là KHÔNG KIẾN THẦN TĂNG, sinh năm 1940, tuổi THÌN).
Đúng là một trận cờ LONG HỔ TRANH HÙNG, vì hai phe cá độ rất lớn: 30 cây vàng.
Ván cờ này HÒA đã oanh liệt thắng THỦY bằng thế trận BINH PHONG MÃ.
Trong bữa tiệc ăn mừng (trong đó có tôi vì là bạn của HÒA), HÒA đã tâm sự:
Có lần vào CHỢ LỚN chơi, tôi có mua được một cuốn sách mỏng tựa đề là PHI PHÁO ĐẠI SÁT CUỘC, sách này ghi lại 32 ván đấu của các đại cao thủ TRUNG QUỐC, có 31 ván bên đi tiên thắng, chỉ có 1 ván là bên đi hậu thắng, và tôi đã nương theo ván cờ này để đánh thắng THỦY.
Từ thí dụ trên, chúng ta suy ra một số nguyên tắc sau:
1- Phải nắm vững các cờ sau KHAI CUỘC.
2- Phải nhớ kỹ một số ván cờ TIÊN THẮNG, một số ván cờ HẬU THẮNG, một số ván cờ HÒA (giống như học tủ vậy.)
Bài 4 : Luyện TÀN CUỘC như thế nào?
Sau một thời gian hai bên công thủ ở trung cuộc, ván cờ sẽ đi đến TÀN CUỘC. Giai đoạn cờ tàn coi vậy cũng rất phức tạp và gay go, cần phải đi cờ thận trọng và chính xác. Sau đây là một số nguyên tắc:
1- Phải luyện CỜ TÀN CƠ BẢN: có 2 cuốn sách cờ của TRUNG QUỐC tựa đề là TƯƠNG KỲ TÀN CUỘC ĐẠI TOÀN tập 1 và 2, trong này có đầy đủ các ván cờ tàn cơ bản về XE – PHÁO – MÃ – CHỐT.
2- Phải luyện các VÁN CỜ TÀN THỰC CHIẾN. Cũng có 2 cuốn sách là TÀN CUỘC HỨA NGÂN XUYÊN và TÀN CUỘC HỒ VINH HOA, ghi lại các ván cờ tàn rất hay của 2 đại cao thủ TRUNG QUỐC là Hứa Ngân Xuyên và Hồ Vinh Hoa.
3- Cũng nên luyện một số ván CỜ THẾ như: THẬP TAM THÁI BẢO, KIM KÊ, TAM CHIẾN LỮ BỐ, THÂT TINH TỤ HỘI, THIÊN LÝ ĐỘC HÀNH…
4- Cũng nên đánh cờ với các PHẦN MỀM CỜ TƯỚNG để tăng cường CÔNG LỰC.
Sau khi đã luyện đầy đủ KHAI CUỘC, TRUNG CUỘC và TÀN CUỘC thì tâm lý thi đấu sẽ được ổn định, nếu có đi chiến đấu trên “giang hồ” thì cũng không còn e ngại gì nữa.
Nhóm CHS KTCT Úc Châu kính gởi lời cảm ơn đến Thầy Hải đã gởi bài cho Xuân Lan đăng trên trang web này.
* Trang này được xem 3821 lần
Đọc bài này của thầy Hải thiệt là khoái chí . Mình cũng mê chơi cờ nhưng chỉ là cờ cơm, tuy cũng khai cuộc giống như vậy nhưng trung cuộc và tàn cuộc thì mù tịt, chỉ ứng phó từng nước một và cũng chỉ dự đoán trước chừng một nước hoặc hoạ hoằn lắm là hai bước kế tiếp của đối thủ, cho nên gặp người có nghiên cứu về cờ trung cuộc tàn cuộc thì xác suất thua đến 99% . Đúng là nghề chơi cũng lắm công phu !
Ngoài những cao thủ nổi tiếng giang hồ còn có các ẩn sỉ võ công cao tuyệt, thỉnh thoảng xuất hiện với những chiêu thức lạ lùng bí hiểm và quơ sạch tiền của đối thủ xong thì biến mất, gọi theo kiểu kiếm hiệp là ” thần long kiến thủ bất kiến vỉ ” Nghĩa là thấy đầu mà không thấy đuôi chỉ chợt xuất hiện rồi biệt âm vô tín, trong đó có một người phụ nữ được giang hồ đặt cho biệt danh là Diệt Tuyệt Sư Thái . Bà ta là nổi kinh hoàng cho các sòng cờ lẻ tẻ vì chỉ có những người từng thua mới biết mặt bà, mà đã thua thì thua sạch sẽ không còn một xu, vì ra tay tàn nhẩn như vậy cho nên mới có biệt danh là Diệt Tuyệt Sư Thái .
Bài viết này Xuân Lan xin thầy Hải để góp vào cho đặc san 2013 bên Mỹ. Trước đây có xin thầy viết một bài về cờ tướng cho web Úc Châu, nghe nói là thầy ra phòng dịch vụ thuê máy đánh quá trời với tất cả say mê khi nói về cờ tướng đùng một cái mât điện làm thầy mất hết hứng thú khg viết lại được hic…
Bây giờ thầy truyền bí kiếp lại cho chúng ta và may quá có anh Việt Trúc đã từng khai cuộc và thua tơi tả rồi, hy vọng nhờ bí kiếp này anh Trúc sẽ đi đến tàn cuộc mà khg bị rách nát… Anh Trúc ơi cố gắng luyện chiêu khi nào về Vn “ngọa hổ tàng long” với thầy thì biết đâu lúc đó biết được ai là “anh hùng bản sắc” bây giờ thầy yếu rồi mắt mũi chắc cũng kèm nhèm, mà anh Trúc là tay lèo lái thời cuộc hay lắm! Thương trường là chiến trường thầy nói rồi vô bàn cờ “không cần biết anh là ai không cần biết anh từ đâu!”, cứ thế mà chiếu…
À mà nghe nói ông xã Ngọc Lan cũng mê cờ tướng, có lần nàng nói với Xuân Lan, nhờ thầy Hải ghi bài nói về cờ cho ông xã Ngọc Lan lấy bí kiếp…Biết đâu đây là cơ hội để anh cọ sát với ổng để bù vào cái xe sút sên của anh nhiều lần khi chở nàng và biết được đâu đây là trận cuối cùng “một mất một còn” của anh thì sao? Nhớ là khi ra đấu trường phải nói em đi theo để lượm xương xẩu của anh nha! Em hứa sẽ làm một nồi “Trúc hổ cốt” cho bà xã anh để bù lại bao nhiêu năm nâng khăn sữa túi cho anh, mới đáng mặt anh hùng của anh một thời oanh oanh liệt liệt.
Đánh cờ mà thầy dặn “phải có thể lực tốt và tâm lý ổn định” mới biết tầm quan trọng của cờ tướng, chắc là phải ngồi lỳ suy nghĩ có khi nhịn đói cả ngày vì đối thủ khg chịu nhút nhít quân cờ quá! mà sao cờ tướng có những cái tên giống phim kiếm hiệp quá! Cái gì mà có phụ nữ tham gia và có tên Diệt Tuyệt Sư Thái nữa, bắt đầu hôm nay em sẽ mua bàn cờ và luyện bí kiếp của thầy biết đâu sau này trong làng cờ sẽ xuất hiện tên “Sụi sụi bà bà” thì sao? Đại ca chờ tiểu mụôi cùng ra giang hồ với…..chờ chờ đại ca ơi……
Trình độ cờ tướng của mình có thể được xếp vào loại trung bình yếu . Người ta nói ” những người cái gì cũng biết thường là người không biết gì ” . Câu này có vẽ ứng với mình đó, biết đủ thứ nhưng chẳng có cái gì giỏi cã, chỉ tạm đủ đễ tán dóc cho vui khi trà dư tửu hậu thôi . Cái vụ ngồi lì là có thiệt đó, mình có người bạn khi chơi cờ sắp thua rồi thì anh ta không chịu đi tiếp mà cứ làm bộ ngồi suy nghĩ hoài, thế là đối thủ chịu không nổi phải bõ cuộc, thế là anh ta không bị thua .
Hồi trước mình cũng thữ đánh cờ trên computer, những nước cờ bình thường thì khi mình vừa đi thì máy tính đi ngay nước kế tiếp, khi đến nước khó khăn hơn thì nó sẽ ” suy nghĩ ” lâu hơn . Mỗi lần mình làm cho nó suy nghĩ lâu thì mình khoái chí lắm . Có lần mình thữ khai cuộc bằng cách đi con tướng lên một nấc, thế là máy tính suy nghĩ hoài cã nữa tiếng mà không đi được . Thì ra người ta lập trình là cho những kỳ thủ bình thường thôi, chứ gặp kỳ thủ ba trợn thì máy tính cũng bó tay he he he ….
Vậy là cái ông bỏ đi đó ổng chưa đạt được câu số 5 của thầy Hải “Phải có thể lực tốt và tâm lý ổn định để đối diện địch thủ” Phải ông bạn anh Trúc hay là anh đó! Cái vụ ma me này dám là anh lắm làm như ta đây hay lắm ngồi suy nghĩ, thể lực tốt để ngồi chờ đối thủ thua đúng là anh Trúc rồi em nghi quá! Học thêm một bí kiếp nữa để đưa đối thủ đến tàn cuộc haha…..
đúng là bài viết của thầy rất ngắn gọn mà xúc tích. Làm cho người đọc biết mình cần phải làm những gì để rèn luyện thêm nội công